نقد و بررسی مستند ظهور بسیار نزدیک است(18)
ایراد اساسی که برای مستند «ظهور بسیار نزدیک است» مطرح شد، «خروج از دایره احتمالات» بود. مصداق یابی نشانه های ظهور، اگر همراه با احتمال باشد و منجر به حکم و قطع نگردد، اگرچه باز هم سخن در موردش فراوان خواهد بود، اما در دام توقیت قرار نخواهد گرفت. اما بازنگری این فیلم به ما نشان خواهد داد که نه در مصداق یابی ها و نه در نتیجه ارائه شده و نه در نتیجه برآمده از این مستند، رنگ و بویی از احتمال دیده نمی شود و یا به ندرت قابل رویت است.
نقاط ضعف مستند ظهور بسیار نزدیک است(2)
مهمترین منبع روایی نشانه ظهور(6)
منابع اصلی نشانه‌شناسی ظهور (9)
روایات مستند ظهور میان رد و قبول (10)
احادیث جعلی در مستند ظهور (11)
علت تحریف کنندگان روایات ظهور (12)
نشانه های متصل و منفصل ظهور (13)
اکنون به مصادیقی خواهیم پرداخت که نشان می دهد این مستند با خروج از دایره احتمالات، به دام توقیت افتاده است.
مصادیق خروج این مستند از دایره احتمالات تطبیق های صورت پذیرفته در این فیلم با زبان های گوناگون و شیوه های متفاوت شکل گرفته است. اکنون برای روشن شدن این مساله که این تطبیق ها از دایره احتمالات خارج هستند و با زبان قطعیت ارائه شده اند، برخی از این گونه ها و شیوه ها را مورد تحلیل قرار می دهیم:
1ـ تطبیق از زبان برخی از محققین: اکثر تطبیق های صورت پذیرفته در این مستند در قالب «اعتقاد برخی از بزرگان و محققان» ارائه شده است و گویای اعتقاد و باور سازندگان این مستند بر این تطبیق ها است. در ابتدای اکثر مصداق یابی های این مستند، جملاتی همچون «عده ای اعتقاد دارند» و یا «برخی از محققین معتقدند» وجود دارد که هیچ رنگ و بویی از احتمال در آن دیده نمی شود. همانطور که می دانیم «اعتقاد» به معنای «باور قلبی» و نوعی «اطمینان» است که مسلما در آن هیچ رگه و ریشه ای از احتمال نمایان نخواهد بود. اما شاید بتوان با یک نگاه خوش باورانه گفت که سازندگان این مستند نمی دانسته اند که اعتقاد، به معنای اطمینان است و هیچ سنخیتی با احتمال ندارد!
با اینکه در بسیاری از موارد حتی روشن نیست که این محققان چه کسانی هستند و از چه مسیر و با چه دلایلی به این اعتقادات دست یافته اند، اما بیان این تطبیق ها از زبان آنها، نوعی اطمینان را در دل مخاطب ایجاد می کند.
گویا که سازندگان این مستند با زیرکی خاصی محتوای خودخواسته را از زبان محققان و کنکاش گران ارائه کرده اند و به مخاطب خود می قبولانند که این تطبیق، صحیح و غیر قابل انکار است.
البته باید توجه داشت که برخی از محققان به برخی از این تطبیق ها اشاره هایی داشته اند، اما نه با زبان اطمینان و اعتقاد، بلکه با زبان احتمال و امکان. یکی از این محققان که گویا مقصود اصلی سازندگان این مستند نیز همین شخصیت می باشد، آیت الله شیخ علی کورانی است که بیشتر با کتاب «عصر ظهور» شناخته شده است.
با اینکه برخی از تطبیق های ارائه شده در این مستند از کتاب ایشان گرفته شده است، اما در سرتاسر کتاب و کلمات ایشان، بیان احتمالی پر رنگ است و قطعیت، اعتقاد و باور شخصی دیده نمی شود و تندروی های موجود در تطبیق های این فیلم نیز قابل رؤیت نیست.
با این حال کارگردان این مستند در قسمتی از مصاحبه ای که با سایت خبر آنلاین در تاریخ 19/01/1390 داشته است، چنین می گوید:
«کتاب عصر ظهور علامه کورانی پایه و اساس «مستند ظهور بسیار نزدیک است» می باشد؛ که خوب ایشان، از متخصصین برجسته مباحث مهدوی و روحانی بزرگواری هستند که اصلا از لبنان تنها به عشق انقلاب اسلامی، به ایران آمدند و در قم سکونت گزیده اند.»
وی در قسمت دیگری از این مصاحبه می گوید:
«ما محققی مثل علامه کورانی را داریم که در کتاب عصر ظهورش تطبیق را بارها انجام داده و هم در مصاحبه آخری که با ایشان داشتیم و در حال حاضر نیز در سایت ما وجود دارد، گفتند که تطبیق اشکال ندارد؛ به علاوه این که ما وقتی تطبیق های خود را در مستند ظهور بسیار نزدیک است، خدمت ایشان گفتیم از جمله سید خراسانی بودن مقام معظم رهبری را، ایشان گفتند که خیلی امیدواریم اما قطعی نباید گفت. علاوه بر آن در مورد شعیب بن صالح هم صحبت کردیم و گفتیم که نشانه ها به آقای احمدی‌نژاد می خورد که علامه کورانی باز هم با گفتن انشا الله، که اینها یعنی تطبیق های ارائه شده از سوی ما در مستند ظهور بسیار نزدیک است را به صورت ضمنی و تلویحی تأیید کردند.»
بنابراین می بینیم که سازندگان این مستند، کتاب عصر ظهور را دست آویزی برای مشروعیت بخشی به کار خود قرار داده اند و شخصیت نویسنده این کتاب را سپر بلای خود ساخته اند.
آیت الله کورانی پس از انتشار این مصاحبه از سوی کارگردان این مستند، در مصاحبه ای که در تاریخ 21/01/1390 با سایت خبر آنلاین (کد مطلب: 142081) داشته است، واکنشی جدی می گیرد. هنگامی که از ایشان سوال می شود که «آقای کارگردان به نقل از شما گفته اند که تطبیق را صحیح می دانید. آیا به نظر شما کاری که در سی دی ظهور در مورد این تطبیق دادن ها شده، درست است؟ چه به جهت سبک و سیاق و چه به جهت علمی و معرفت دینی؟»، ایشان چنین پاسخ می دهد:
«نه, به هیچ وجه، کاری که در این سی دی کردند، درست نیست. از من پرسیدند، گفتم اگر به عنوان رجا و امیدواری شخصی شماست، ایرادی ندارد. اما اینکه اینگونه به عنوان قطعیت آورده اند، درست نیست. این کاری که کرده اند، تعیین است و تعیین به معنای توقیت و وقت معین کردن است و این اصلا حرام است. چون توقیت، منهی عنه است. اهل بیت نهی کرده اند که کسی برای ظهور، وقت معین کند یا مصداق معرفی کند.»
بنابراین روشن است که تطبیق ها و مصداق یابی هایی که در متن این فیلم شکل گرفته رنگی از احتمال ندارد. اما با این حال کارگردان این فیلم در همان مصاحبه مذکور، چنین ادعا می کند که:
«ما این تطبیق ها را احتمالی مطرح کردیم و احتمال هم اشکالی ندارد؛ یعنی شما نشانه‌ها را بررسی کن و بعد احتمالات را بیاور.»
